Krishi Sakhi Yojana 2024 : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली सुरु झालेली कृषि सखी योजना ग्रामीण भागातील महिलांसाठी एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांना आधुनिक शेती तंत्रज्ञान आणि उत्तम शेती पद्धतींबद्दल सखोल प्रशिक्षण देणे आहे. यामुळे महिलांना शेतीच्या विविध पैलूंबद्दल ज्ञान मिळेल आणि त्या आपल्या शेतात नवनवीन तंत्रज्ञानाचा वापर करून उत्पन्न वाढवू शकतील. योजनेअंतर्गत महिलांना फक्त प्रशिक्षणच नव्हे तर प्रगत शेती उपकरणे आणि तंत्रज्ञानाची माहिती देखील दिली जाईल. परिणामी, ग्रामीण महिलांची आर्थिक स्थिती सुधरेल आणि त्या स्वावलंबी बनतील. वाराणसी येथे आयोजित कार्यक्रमात पंतप्रधान मोदींनी महिला शेती सखींचे प्रमाणपत्र वितरण करून योजनेची सुरुवात केली. यामुळे महिलांना नवी दिशा मिळेल आणि देशातील ग्रामीण शेती क्षेत्रात महिलांची भागीदारी वाढेल.
Krishi Sakhi Yojana 2024 काय आहे?
भारत सरकारद्वारे शेती क्षेत्रात सुधारणा करण्यासाठी आणि शेतकऱ्यांना उत्तम जीवन प्रदान करण्यासाठी कृषि सखी योजनेची सुरुवात करण्यात आली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून ग्रामीण भागातील महिलांना शेतीशी संबंधित विविध कार्ये जसे मृदा परीक्षण, बियाणे प्रक्रिया, जैविक खत निर्मिती, पिक संरक्षण, कापणी इत्यादींबद्दल प्रशिक्षण दिले जाईल. या प्रशिक्षणाच्या माध्यमातून केवळ महिला शेतकऱ्यांची मदत करता येईल असे नाही, तर त्या शेती क्षेत्रात चांगले ज्ञान मिळवून योग्य आय प्राप्त करण्यातही सक्षम होतील. प्रशिक्षणानंतर महिला कृषि सखी गावात कृषि उद्योजक बनू शकतात, ज्यामुळे त्या इतर शेतकऱ्यांना सल्ला देऊ शकतील आणि स्वत:चे शेती व्यवसाय सुरू करून चांगली कमाई करू शकतील.
योजनेचे एक प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे महिलांना आत्मनिर्भर बनवण्यावर भर देणे. महिलांना या योजनेच्या माध्यमातून प्रगत शेती तंत्रज्ञान, वैज्ञानिक पद्धती, आणि आधुनिक उपकरणे यांची माहिती मिळेल, ज्यामुळे त्यांच्या कार्यक्षमतेत आणि उत्पन्नात वाढ होईल. महिला कृषि सखींचे नेटवर्क तयार करून, सरकार ग्रामीण भागातील शेतीच्या विकासात महिलांची भागीदारी सुनिश्चित करण्याचा प्रयत्न करत आहे.
या योजनेचे एक उद्दिष्ट म्हणजे ग्रामीण भागातील महिलांना सक्षम बनवणे आणि त्यांना समाजात एक महत्वाची भूमिका बजावायला प्रेरित करणे. प्रशिक्षणानंतर महिला शेतकरी समुदायात नेते बनून, आपल्या ज्ञानाचा वापर करून इतर शेतकऱ्यांना प्रेरित करू शकतील. शेतीच्या विविध पैलूंवर त्यांचे सल्ले आणि मार्गदर्शन ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला एक नवा आयाम देऊ शकते.
Krishi Sakhi Yojana 2024 बद्दल माहिती
योजनेचे नाव: कृषि सखी योजना
शुरू केली: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी जी यांच्या द्वारे
संबंधित विभाग: कृषि आणि ग्रामीण विकास मंत्रालय
लाभार्थी: देशातील महिला
उद्दिष्ट: शेतकऱ्यांना तांत्रिक ज्ञान आणि समर्थन प्रदान करणे
लाभ: ग्रामीण भागातील महिलांना प्रशिक्षण देऊन कृषि सखी तयार करणे
अर्ज प्रक्रिया: ऑफलाइन
अधिकृत वेबसाइट: लवकरच लॉन्च होईल
Krishi Sakhi Yojana योजनेचे उद्दिष्ट
भारत सरकारद्वारे कृषि सखी योजना सुरू करण्याचे मुख्य उद्दिष्ट शेतकऱ्यांना तांत्रिक ज्ञान आणि समर्थन प्रदान करणे आहे. ज्यासाठी शेतकऱ्यांच्या सहाय्याने अनेक महिलांना प्रशिक्षण देऊन कृषि सखी म्हणून तयार केले जाईल. ज्यामुळे त्या शेतीत विविध कामांच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांचे सहकार्य करू शकतील. आणि सुमारे वार्षिक 60 ते 80 हजार रुपये अतिरिक्त कमाई करू शकतील. ही योजना शेती क्षेत्रात महिलांची भागीदारी वाढवेल. ज्यामुळे महिलांना स्वावलंबी आणि सक्षम बनून आपले जीवन यापन करता येईल.
Krishi Sakhi Yojana शेतकऱ्यांच्या मदतीसाठी
कृषि सखी योजनेच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना कृषि तज्ज्ञता उपलब्ध करून दिली जात आहे, ज्यासाठी ग्रामीण महिलांना प्रशिक्षण दिले जात आहे. त्यामुळे एकीकडे महिलांचे शेतीत योगदान वाढेल आणि दुसरीकडे ग्रामीण रोजगारात महिलांना रोजगार उपलब्ध होईल. तसेच या योजनेच्या माध्यमातून शेतकरी कुटुंबांच्या उत्पन्नात वाढ होईल. कारण या योजनेत कृषि सखींसाठी त्याच महिलांना निवडले जाईल ज्यांना शेतीची समज आहे. या योजनेच्या माध्यमातून कृषि सखींस विविध शेती पद्धतींबद्दल व्यापक प्रशिक्षण दिले जाईल. ज्यामुळे शेतकऱ्यांना प्रभावी पद्धतीने मदत आणि मार्गदर्शन देण्यासाठी सुसज्ज होतील.
कृषि मंत्रालयाच्या माहितीनुसार महिलांनी 1 वर्षात 60 हजार ते 80 हजार रुपये पर्यंतची कमाई करू शकतात. आपल्याला कळवावे की आत्तापर्यंत 70,000 पैकी 34,000 कृषि सखींना पॅरा एक्सटेंशन कार्यकर्ता म्हणून प्रमाणपत्र दिले गेले आहे.
Krishi Sakhi Yojana पहिल्या टप्प्यात या राज्यांमध्ये सुरू होईल कृषि सखी योजना
केंद्र सरकारचे उद्दिष्ट आहे की देशातील तीन कोटी महिलांना सरकारी योजनांच्या माध्यमातून लखपति बनवणे, ज्यापैकी एक कोटी महिलांचे उद्दिष्ट प्राप्त झाले आहे. उर्वरित दोन कोटी महिलांना कृषि सखी योजनेच्या माध्यमातून सक्षम आणि स्वतंत्र बनवले जाईल. महिलांची भागीदारी वाढवण्यासाठी कृषि आणि ग्रामीण मंत्रालय एकत्रितपणे ही योजना चालवतील. एक सामंजस्य करारावर या दोन्ही मंत्रालयांनी स्वाक्षरी केली आहे. देशातील 12 राज्यांत कृषि सखी योजनेचा पहिला टप्पा सुरू करण्यात आला आहे. हे राज्य पुढीलप्रमाणे आहेत:
- गुजरात
- उत्तर प्रदेश
- मध्य प्रदेश
- छत्तीसगड
- कर्नाटक
- महाराष्ट्र
- तमिळनाडु
- ओडिशा
- राजस्थान
- मेघालय
- आंध्र प्रदेश
- झारखंड
Krishi Sakhi Yojana I 90,000 महिलांना दिले जाईल कृषि प्रशिक्षण
देशातील 12 राज्यांत ही योजना लागू केली जाईल. पहिल्या टप्प्यात 90 हजार महिलांना प्रशिक्षण दिले जाईल. हे प्रशिक्षण कृषि विज्ञान केंद्रे आणि कृषि विभागांद्वारे दिले जाईल. आत्तापर्यंत कृषि सखी कार्यक्रमांतर्गत 34,000 पेक्षा अधिक कृषि सखींना पॅरा एक्सटेंशन कर्मचारी म्हणून प्रमाणित केले गेले आहे. या कृषि सखींना कृषि पॅरा विस्तार कार्यकर्ता म्हणून निवडण्यात आले आहे कारण त्यांना शेतीची चांगली समज आहे. कृषि पॅरा एक्सटेंशनमध्ये सामील झाल्यानंतर महिलांना 56 दिवसांचे प्रशिक्षण दिले जाईल. ज्यामध्ये त्यांना भूमीची तयारी पासून पीक कापणीपर्यंत इकोलॉजिकल प्रॅक्टिस शिकवली जाईल.
Krishi Sakhi Yojana I कृषि सखी योजना 2024 चे लाभ आणि वैशिष्ट्ये
- शेतकऱ्यांच्या सहाय्यासाठी ग्रामीण भागातील महिलांना प्रशिक्षण देऊन कृषि सखी म्हणून तयार केले जाईल.
- शेतीत विविध कामांच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांचे सहकार्य करुन कृषि सखी 60 ते 80 हजार रुपये वार्षिक अतिरिक्त उत्पन्न मिळविण्यास सक्षम होईल.
- कृषि सखीला दरमहा संसाधन शुल्क मिळेल.
- या योजनेचा पहिला टप्पा देशातील 12 राज्यांत लागू केला जाईल.
- कृषि सखी योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात सुमारे 90,000 महिलांना प्रशिक्षण दिले जाईल.
- शेतकरी फील्ड शाळांचा आयोजन, बियाणे बँकेची स्थापना आणि व्यवस्थापन, मृदा आरोग्य, एकीकृत शेती प्रणाली, पशुधन व्यवस्थापनाच्या मूल गोष्टी, जैविक इनपुटची तयारी उपयोग आणि जैविक इनपुट दुकाने स्थापनेची माहिती आणि मूलभूत संप्रेषण कौशल्य याबद्दल शिकवले जाईल.
- ही योजना ग्रामीण महिलांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देईल.
- या योजनेच्या माध्यमातून ग्रामीण महिलांच्या कौशल्यांना प्रोत्साहन मिळेल.
- कृषि सखी योजनेच्या माध्यमातून शेतीत महिलांची भागीदारी सुनिश्चित केली जाईल.
Krishi Sakhi Yojana I कृषि सखी योजना 2024 साठी पात्रता
- कृषि सखी योजनेचा लाभ केवळ भारतीय महिलाच प्राप्त करू शकतील.
- देशातील गरीब आणि निम्न उत्पन्न वर्गातील महिलाच या योजनेसाठी पात्र असतील.
- अर्ज करणाऱ्या महिलांचे वय 18 वर्षांपेक्षा अधिक असावे.
- कृषि सखी योजनेसाठी ग्रामीण भागातील महिलाच पात्र असतील.
- या योजनेला देशातील 12 राज्यांत लागू केले आहे.
Krishi Sakhi Yojana I कृषि सखी योजना साठी आवश्यक दस्तऐवज
कृषि सखी योजनेअंतर्गत अर्ज करणाऱ्या महिलांकडे पुढील दस्तऐवज असणे आवश्यक आहे:
- आधार कार्ड
- ओळखपत्र
- रहिवासी प्रमाणपत्र
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- जातीचे प्रमाणपत्र
- मोबाइल नंबर
- पासपोर्ट साइज फोटो
- बँक खाते पासबुक
Krishi Sakhi Yojana I कृषि सखी योजना 2024 अंतर्गत अर्ज कसा करावा?
- कृषि सखी योजना अंतर्गत अर्ज करण्यासाठी सर्वप्रथम तुमच्या नजीकच्या कृषि विभाग कार्यालयात जावे लागेल.
- तिथे जाऊन तुम्हाला कृषि सखी योजनेचा अर्ज फॉर्म मिळवावा लागेल.
- अर्ज फॉर्म मिळविल्यानंतर तुम्हाला त्यात मागितलेली माहिती भरावी लागेल.
- आवश्यक दस्तऐवज जोडून अर्ज फॉर्म कार्यालयात सबमिट करावा लागेल.
- अर्ज प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर निवडलेल्या महिलांना प्रशिक्षण दिले जाईल.